Hout voor de koude maanden, maar is het wel duurzaam?

Met de koude wintermaanden in het vooruitschiet, wil iedereen er warmpjes bijzitten. Alleen is het niet zo prettig constant de centrale verwarming te laten loeien. Behalve dat de rekening van het energiebedrijf torenhoog zal zijn, wil je ook zo duurzaam mogelijk leven. Het is steeds aantrekkelijker om te investeren in energiezuinige maatregelen, Bijvoorbeeld voor de aanschaf van een zonneboiler, pelletkachel of warmtepomp. Sowieso is het al een idee om de verwarming een graadje lager te zetten.

Met de (botte) bijl
Een houtkachel is een populair alternatief voor de traditionele centrale verwarming en met een beetje geluk hoef je minder vaak naar de sportschool. Binnen de houtbranche hebben ze een goed advies: ‘Aan brandhout verwarmt men zich drie keer: bij het hakken, het kloven en het branden.’

Houthakken dus. Een eerste vereiste is wel dat je een houtkachel in huis hebt, of je moet de buurvrouw op leeftijd een dienst willen bewijzen, niks mis mee. Er zit zeker wel verschil in typen kachels en haarden, laat je vooral goed adviseren.Wie nog moet beginnen aan een goede voorraad, vindt tegenwoordig veel aanbieders van haardhout. Voor enkele tientjes heb je al een aanhanger vol, meestal zijn de blokken al klaar om in het vuur gegooid te worden. Het is alleen veel leuker om met een kettingzaag een paar bomen uit de tuin naar beneden te halen. Als het hout al kurkdroog is, kun je het direct gebruiken. In het geval van een net gezaagde boom, zullen de houtblokken minimaal een jaar moeten drogen. In de wind drogen houtblokken het best. Stapel ze bij voorkeur buiten onder een afdak. Zo kan de wind er wel goed bij en toch ligt het hout beschut tegen de regen. Gooi er geen plastic overheen, het hout zal gaan schimmelen en blijft zo vochtig.

Na al deze arbeid is er niets fijner dan lekker bij de kachel te zitten. De vuurzee achter glas zorgt voor extra sfeer in de woonkamer. Weet wel wat je doet: Stook het vuur nooit te hoog op, laat het vuur niet onbeheerd achter, vooral niet als er nog kinderen rondlopen. Laat minstens eens per jaar een schoorsteenveger langskomen. Zo’n iemand heeft er verstand van, de pijp is weer goed schoon en het voorkomt een groot risico op schoorsteenbrand.

Pelletkachels
Ondanks dat het hebben en kopen van een houtkachel onverminderd populair blijft, klinken er steeds meer geluiden dat dit helemaal niet zo’n milieubewuste keuze is, hoewel je het misschien wel zou denken. Een vuurtje stoken kan dan wel gezellig zijn, voor het milieu en de gezondheid zijn houtkachels en open haarden niet goed. Het veroorzaakt luchtvervuiling, zoals fijnstof, en kan ook stankoverlast geven.

“Het stoken van hout in houtkachels en open haarden is daarom niet wenselijk,” zo stelt Milieucentraal. “Fijnstof is schadelijk voor de gezondheid, net als verschillende kankerverwekkende stoffen die vrijkomen bij het stoken van hout. De rook is vaak een probleem voor mensen die last hebben van hun luchtwegen.” “Wil je toch genieten van een houtvuur, kies dan voor pelletkachel. Een open haard of een houtkachel kunnen zorgen voor een heleboel schadelijke stoffen in en om je huis. Bovendien vliegt bij de open haard 90 procent van de warmte zo de schoorsteen uit, bij de houtkachel is dit 20 tot 40 procent. Bij matig gebruik (denk aan 2 avonden per week voor de sfeer) draagt een pelletkachel beperkt bij aan de luchtverontreiniging, in ieder geval een stuk minder dan gewone houtkachels.
Als je hout verbrandt, komen er schadelijke stoffen in de lucht: fijnstof, kankerverwekkende koolwaterstoffen (PAK’s) zoals benzeen en dioxine, koolmonoxide en zware metalen. Dat zorgt voor ongezonde lucht. Hoeveel schadelijke stoffen er vrijkomen, hangt af van de manier waarop je stookt.”

Hoog rendement
Het grootste verschil tussen een pelletkachel en een houtkachel is dat je minder brandstof nodig hebt voor dezelfde hoeveelheid warmte. Het rendement is met houtpellets dus veel en veel hoger. Er zijn pelletkachels die een rendement halen van wel 97 procent. Dat is enorm hoog. Zo hoog zelfs, dat de overheid momenteel subsidies geeft voor de aanschaf van een pelletkachel.

Dat heeft ook te maken met het feit dat het met dit type kachel de milieuvriendelijkste manier van hout stoken is. In vergelijking met gewoon hout heb je met het stoken van pellets veel minder uitstoot van fijnstof. Als je dan toch moet kiezen voor een andere manier van stoken dan met gas, dan is dit een goed alternatief. Want er is nu eenmaal vastgelegd in het Klimaatakkoord dat we in 2050 allemaal van het gas af moeten zijn.

Warmtepompen
Vanaf 2018 betaal je door nieuwe wetgeving meer voor energie, zowel voor gas als elektriciteit. Een gemiddeld gezin betaalt zo’n €150 extra op jaarbasis. Deze maatregelen zijn voornamelijk genomen om energiebesparing te stimuleren. Behalve extra belasting op energie wordt er gelukkig ook extra subsidie vrijgemaakt voor energiebesparende maatregelen. In 2017 was dit nog €90 miljoen, voor 2018 is er nog eens €10 miljoen extra vrijgemaakt. Er is op de ISDE (Investeringssubsidie Duurzame Energie) wel een aantal voorwaarden van toepassing, maar deze zijn niet moeilijk te voldoen. Wel wordt aan de investering zelf nog een reeks eisen toebedeeld. Vrijwel iedereen kan profiteren van deze subsidie. Hoeveel, dat blijkt per geval. Als de €100 miljoen op is, dan zul je moeten wachten op de volgende kans. Veel van de subsidies liggen vast tot 2021. Hoe een en ander daarna geregeld is, valt nog niet te zeggen, dus wacht niet te lang met je zelf overtuigen van noodzakelijke investeringen. Warmtepompen zijn er in allerlei variaties. Kort gezegd komt het erop neer dat de pomp warmte haalt uit de buitenlucht, of van ventilatielucht. Maar er zijn ook pompen die de warmte uit de grond halen of, bijvoorbeeld uit je koelkast. Warmtepompen werken veelal samen met de cv-ketel. Deze springt dan bij wanneer het buiten te koud is om er warmte aan te onttrekken. Heb je al vloerverwarming in huis? Dan is de aanschaf van een warmtepomp helemaal een goede optie. De combinatie van deze twee is namelijk een gouden combinatie gebleken. Maar ook bij ‘normale’ radiatoren werkt een warmtepomp prima. Warmtepompen werken optimaal wanneer de isolatie van het huis ook in orde is. Bedenk dus voor aanschaf of dit in orde is.

Zonneboiler
In tegenstelling tot zonnepanelen zorgt een zonneboiler niet voor stroom, maar voor warm water. Een zeer milieuvriendelijk alternatief dus voor aardgas: zonlicht raakt nooit op. Een zonneboiler zorgt voor een flinke besparing op het gas, maar in de winter heb je er helaas niet veel aan, ook niet als je hele grote boiler hebt. Het zonlicht is in de koude maanden simpelweg wat te zwak. Maar in combinatie met een warmtepomp kun je ook in de winter gewoon lekker douchen.